انواع سکه و محاسبه قیمت آن

ازدوران قدیم تا به امروز، طلا ابزاری برای حفظ دارایی در شرایط رکود و تورم، و یک سرمایه گذاری امن و کم ریسک بوده است.همانطور که در سال های اخیر شاهد آن بودیم، هرچه ریسک های جهانی مانند جنگ، بیماری و … بیشتر میشود، قیمت طلا نیز افزایش می یابد. یکی از رایج ترین روش های سرمایه گذاری در ایران، خرید طلاست و جذاب ترین نوع طلا برای خرید سکه است. اما اینکه چند نوع سکه داریم و تفاوت آن ها در چیست، نحوه محاسبه قیمتشون به چه شکل است رو  قصد دارم در این مقاله براتون توضیح بدهم.

سکه طلا، قطعه فلزی دایره ای شکلی است که دارای وزن، جنس و عیار مشخصی ست. اما عیار چیست؟

تعریف عیار طلا

قبل از تعریف عیار، نیاز است با واژه دیگری به نام آلیاژ آشنا بشیم. طلا خالص، فلزی نرم و شکننده است که نمی توان از آن در ساخت زیورآلات و جواهرات استفاده کرد. به همین دلیل آن را با فلزات دیگری مثل نقره، مس و … ترکیب می کنند تا مقاومت آن بیشتر شود. به این فرآیند (ترکیب فلزات با عناصر غیر فلزی) آلیاژسازی میگویند.

عیار طلا به ما نشان میدهد که چه مقدار از آلیاژ به دست آمده طلا و چه مقدار از آن را فلزات دیگر تشکیل داده است.

عیار یک قطعه طلا = مقدار طلا استفاده شده در آن قطعه / وزن کل آن قطعه

عیار طلای خالص با عدد ۲۴ نمایش داده میشود و هر چه از خلوص طلا کمتر شود، از این عدد هم کاسته میشود.

همچنین عیار طلا خالص را با عدد ۱۰۰۰ هم نشان می دهند. یعنی در یک کیلوگرم طلا ۱۰۰۰ گرم طلای خالص وجود دارد. با این حال هیچگاه طلایی با این عیار نخواهید دید چون شمش ها با عیار ۹۹۹٫۹ معامله میشوند و همیشه ۰٫۰۱ درصد احتمال وجود ناخالص هست. عیار سکه های موجود در بازار ۹۰۰ یا ۲۲ است.

انواع سکه

سکه را میتوان به روش های مختلفی دسته بندی کرد:

انواع سکه از نظر قطع سکه

_ سکه تمام بهار آزادی

_ سکه نیم بهار آزادی

_ سکه ربع بهار آزادی

_ سکه گرمی

سکه تمام بهار آزادی

مشخصات سکه تمام بهار آزادی:

وزن: ۸/۱۳۵۹۸

عیار: ۲۲ یا ۹۰۰

قطر: ۲۲ میلی متر

سکه نیم بهار آزادی

مشخصات سکه نیم بهار آزادی:

وزن: ۴/۰۶۶۵

عیار: ۲۲ یا ۹۰۰

قطر:  ۱۹ میلی متر

سکه ربع بهار آزادی

مشخصات سکه ربع بهار آزادی:

وزن: ۲/۰۳۲۳۵

عیار: ۲۲ یا ۹۰۰

قطر: ۱۴ میلی متر

سکه گرمی

وزن: ۱/۰۱

عیار: ۲۲ یا ۹۰۰

قطر: ۱۳/۳

انواع سکه از نظر سال ضرب

سکه ها از نظر سال ضرب به دو دسته طرح قدیم و طرح جدید تقسیم می شوند. سکه طرح جدید و قدیم از لحاظ وزن و عیار با هم برابراند. یعنی وزن هر دو آن ها ۸/۱۳۵۹۸ و عیار آن ها ۲۲ است. تفاوت این سکه ها در ظاهر و سالی که ضرب شده اند است. ضرب سکه های طرح جدید (که به آن ها سکه امامی نیز گفته میشود) از سال ۱۳۷۰ آغاز شد. یک طرف این سکه دارای تصویر امام خمینی (ره) و طرف دیگر آن تصویر بارگاه امام رضا (ع) است.

سکه های طرح قدیم سکه هایی هستند که از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰ ضرب شدند. در یک طرف آن نام حضرت علی (ع) نوشته شده و در طرف دیگر بارگاه امام رضا (ع) آورده شده است.

پس به طور خلاصه داریم:

فرمول محاسبه قیمت های سکه و طلا

محاسبه قیمت سکه با استفاده از طلا ۱۸

ابتدا قیمت طلا ۱۸ را در سایت های آنلاین مشاهده می کنبم. همانطور که میدانیم طلا ۱۸ را به صورت ۷۵۰ نیز گزارش میکنند و عیار سکه هم (هر نوع سکه ای) ۲۲ یا ۹۰۰ است. در نتیجه باید طلا ۱۸ عیار را به ۲۲ عیار تبدیل کنیم و نهایتا در قیمت طلا ۱۸ عیار ضرب کنیم.

قیمت گرم طلا ۱۸ عیار x 900 x (750 / گرم سکه مورد نظر)

مثال) میخوایم قیمت ربع سکه رو حساب کنیم. ابتدا به یکی از سایت های قیمت آنلاین میرویم و قیمت طلا ۱۸ رو میبینیم. فرض کنیم قیمت برابر ۲٫۰۳۵٫۰۰۰ است. همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد، ربع سکه ۲٫۰۳۳ گرم است. حالا کافیه فقط این اطلاعات را در فرمول جایگذاری کنیم.

۴٫۹۶۲٫۹۹۸ = ۲٫۰۳۵٫۰۰۰ * ۹۰۰ * (۷۵۰ / ۲٫۰۳۲۳۵)

قیمت حقیقی ربع سکه ۴٫۹۶۲٫۹۹۸ تومان است.

فرمول سکه با استفاده از اونس جهانی

اینبار قیمت همان ربع سکه را با استفاده از اونس جهانی بدست می آوریم. هر اونس طلا برابر با ۳۱٫۱۰۳ است و با عیار ۹۹۹ (یا ۲۴) گزارش می شود. فرض کنید اونس جهانی ۱۹۲۶٫۲۲ و قیمت دلار ۴۲۰۰۰ است.

_ ابتدا انس طلا را بر ۳۱٫۱۰۳ تقسیم میکنیم تا قیمت هر گرم طلا ۹۹۹ به دلار بدست آید.

۶۱٫۹۳ = ۳۱٫۱۰۳ / ۱۹۲۶٫۲۲

_ چون عیار سکه ۹۰۰ است پس عدد به دست آمده باید تقسیم بر ۹۹۹ و در ۹۰۰ ضرب شود. عدد حاصله قیمت هر گرم طلا ۹۰۰ به دلار است.

۵۵٫۷۹ =۹۰۰ * (۹۹۹/ ۶۱٫۹۳)

_ در این مرحله عدد بدست آمده را در قیمت دلار ضرب میکنیم تا قیمت به تومان (یا ریال) بدست آید. عدد نهایی قیمت هر گرم طلا ۹۰۰ به تومان است.

۲۳۴۳۱۸۰ = ۴۲۰۰۰ * ۵۵٫۷۹

_ نهایتا چون قیمت ربع سکه را میخواهیم حساب کنیم، این عدد را در وزن ربع سکه (۲٫۰۳۲۳۵) ضرب میکنیم.

۴۷۶۲۷۶۸ = ۲٫۰۳۲۳۵ * ۲۳۴۳۱۸۰

قیمت حقیقی ربع سکه ۴۷۶۲۷۶۸ تومان است.

توجه داشته باشید که هزینه ضرب سکه ۵۰۰۰ الی ۷۰۰۰ تومان در نظر گرفته می شود. به همین دلیل در فرمول بالا ۵۰۰۰ تومان اضافه شده است.

نکته: قیمتی که شما با استفاده از فرمول محاسبه میکنید با قیمتی که سکه را از مغازه طلافروشی میخرید، متفاوت است. این تفاوت به علت حباب سکه است. حباب زمانی به وجود میاید که تقاضا در بازار بیشتر از عرضه باشد. بنابراین اعداد به دست آمده را باید با حباب جمع کنید.

در ادامه بخوانید: حباب سکه و نحوه محاسبه آن